يكي از مسجدهاي مهم و با فضيلت كوفه مسجد سهله¹ يا سهيل است. اين مسجد منزل گاه و عبادت گاه بسياري از پيامبران از جمله حضرت ابراهيم(عليه السلام)، ادريس(عليه السلام)، خضر(عليه السلام)، و جايگاه برخي از امامان شيعه از جمله مقام امام صادق(عليه السلام)، امام سجاد(عليه السلام) بوده است و براساس روايت امام صادق(عليه السلام)، حضرت مهدي(عجل الله تعالي فرجه الشريف) پس از ظهور در آن جا ساكن خواهد شد».²
از امام حسين(عليه السلام) نقل شده است: «مسجد سهيل خانه ابراهيم(عليه السلام) بوده كه از آن به سوي عمالقه رفته است و آن جا خانه ادريس، صخره خضراء است و در آن مسجد در صور دميده مي شود و از اطراف آن هفتاد هزار نفر بدون حساب به بهشت مي روند ».³
مسجد سهله در ده كيلومتري شرق مرقد مطهر امام علي(عليه السلام) واقع شده و فاصله آن تا مسجد كوفه حدود دو كيلومتر است. صحن مسجد به ابعاد 125 و 140 متر با ديواري مرتفع به طول 22 متر است. سه در و يك مناره نسبتاً بلندي دارد كه در 1378 ق تجديد بنا شده است. از امام صادق(عليه السلام) نقل است كه در آن موضع خانه اي است كه ادريس در آن خياطي مي كرد.⁴ ابراهيم(عليه السلام) از آن جا به سوي عمالقه خارج شده است و در آن مكان صخره اي است كه تصويرهاي پيامبران در آن است و از آن مسجد خاكي برداشته شده كه خداوند انبياء را با آن خلق كرده است. آن جا مقام حضرت خضر است⁵ و گرفتار و پريشاني به آن مسجد نمي رود مگر آن كه خداوند براي او گشايشي فراهم آورد.⁶ هم چنين از امام باقر(عليه السلام) نقل شده است: هيچ پيامبري را خداوند برنيانگيخت مگر آن كه در آن مسجد نماز گزارده است، در آن جا عدل الهي آشكار مي شود و منازل و جايگاه هاي پيامبران ، اوصياء و صالحين است».⁷
از امام صادق(عليه السلام) نقل شده است كه: «هيچ گرفتاري نيست مگر آن كه دو ركعت نماز در اين مسجد گزارد و خداوند گرفتاري او را برطرف خواهد كرد».⁸
مسجد سهله را قبيله بني ظفر ساخته اند. آن ها طايفه اي از انصار بودند و امام علي(عليه السلام) مسجد بني ظفر را همانند مسجد كوفه دانسته است.⁹


پي نوشت ها:
1. سهله به معناي زمين هموار است.
2. شيخ مفيد، همان، 25؛ ابن قولويه، همان، 29.
3. ياقوت حموي ، همان ، 3/290 .
4. در گوشه جنوب غربي ، سمت قبله ، مقام حضرت ادريس است .
5. در ضلع جنوبي مقام امام زمان و امام زين العابدين و مقام خضر قرار دارد .
6. ياقوت حموي ، همان ، 3/290 .
7. حسيني الجلالي ، مزارات اهل البيت و تاريخهما ، 62 ـ 63 .
8. حسين الجلالي ، همان جا .
9. محمد حسين رجبي ، كوفه و نقش آن در قرون نخستين اسلامي ، 427 .

منبع: عتبات عاليات عراق؛ دكتر اصغر قائدان