معني باطني روز نهم (تاسوعا) و دهم(عاشورا) را در محرم توضيح بفرماييد.

چاپ

در پاسخ به این پرسش به چند نکته توجه نمایید :
1- امام صادق(ع) فرمود : تاسوعا روزی است که حسین(ع) و اصحاب او در کربلا محاصره شدند و سپاه شام بر ضد آنها گرد آمد. ابن زیاد و عمر سعد نیز از فراهم آمدن آن همه سواران خوشحال شدند و آن روز حسین(ع) و یارانش را ناتوان شمردند و یقین کردند که دیگر برای او یاوری اخواهد آمد و عراقیان نیز او را پشتیبانی نخواهند کرد.
( فرهنگ عاشورا ، جواد محدثی ، ص 91 )
2- در جواب اين سؤال بايد توجه كرد كه: «تسع» در عربي به معناي نه و تاسع و تاسوعا به معناي نهم مي باشد چنان كه «عشر» به معناي ده و عاشورا به معناي دهم مي باشد. اطلاق كلمه «عاشورا» بر دهم ماه محرم، پس از به شهادت رسيدن حضرت امام حسين و ياران آن حضرت، صورت پذيرفته است و در دوره پيش از اسلام بر دهم ماه محرم عاشورا نمى‏گفتند. كاروان اباعبدالله الحسين عليه السلام در روز دوم محرم به سرزمين مقدس كربلا فرود آمد و تا روز عاشورا در آن سرزمين بودند به لحاظ آن كه حوادث مهم كربلا در روز نهم و دهم ماه محرم الحرام اتفاق افتاد اين دو روز را برجسته تر نموده و به نام تاسوعا و عاشورا يعني روز نهم و دهم محرم الحرام ناميدند. ابن اثير در كتاب «نهايه» مى‏گويد: «عاشورا يك اسم اسلامى است» و ابن دريد مى‏گويد: «عاشورا يك اسم اسلامى» است و در دوره جاهليت به اين نام معروف نبود، (الصحيح من سيرة النبى، ح 3، ص 106، چاپ جامعه مدرسين). در «مجمع البحرين» نيز آمده است: «عاشورا يك اسم اسلامى است» آن چه پيش از به شهادت رسيدن حضرت امام حسين(ع) بود اين بود كه هم پيامبر اسلام(ص) و هم حضرت على(ع) از شهادت امام حسين(ع) در كربلا خبر داده بودند و حتى امام حسين(ع) نيز از شهادت خود خبرداده بود و به برخى از پيامبران پيشين هم شهادت آن حضرت وحى شده بود، (بحارالانوار، ج 44، ص 223 و ص 250).
3- پيش از اسلام دهم محرم را عاشورا نمى‏گفتند ولى پس از آن كه حضرت امام حسين(ع) در كربلا به شهادت رسيد، آن روز در ميان مردم به روز عاشورا معروف گرديد و شيعيان على(ع) آن روز را روز عزا و عزادارى قرار دادند و در مقابل آنان بنى اميه و پيروانشان آن روز را روز جشن و سرور قرار دادند و به تدريج دشمنان شيعه درباره عاشورا احاديثى ساختند تا آن روز را با فضيلت نشان بدهند در حالى كه آن روز، روز غم و اندوه است و روز مصيبت و نكبت است، روزى است كه بهترين انسان را كشته‏ اند، جگر رسول خدا را پاره كرده ‏اند و زنان و كودكان پيامبر را به اسارت برده ‏اند، آيا اين روز مى‏تواند روز مباركى باشد؟!
شيخ عباس قمى در مفاتيح الجنان مى‏گويد: روز دهم ماه محرم روز شهادت امام حسين است، روز مصيبت و حزن ائمه اطهار و شيعيان آنان است و شايسته است كه شيعيان در اين روز مشغول كارهاى دنيوى نگردند و مشغول گريه و نوحه باشند و زيارت عاشورا بخوانند. شيخ عباس قمى به نقل از نويسنده «شفاء الصدور» مى‏گويد: بنى اميه روز عاشورا را مبارك مى‏دانستند: در اين روز براى خود خريد مى‏كردند و خريد را در آن روز سنّت خود كرده بودند، آنان در اين روز مراسم عيد بر پا مى‏كردند، آن روز را روزه مى‏گرفتند و در آن روز طلب حوائج را مستحب مى‏دانستند و براى همين درباره روز عاشورا فضايل و مناقبى ساخته ‏اند و حتى دعائى هم درباره آن درست كرده ‏اند كه اولش اين است: يا قابل توبة آدم يوم عاشورا، يا رافع ادريس الى السماء يوم عاشورا، يا مسكّن السفينة يوم عاشورا يا غياث ابراهيم من النار يوم عاشورا. اينها را ساخته ‏اند. تا امر، مشتبه شود. آنان در سخنراني هاى خود مى‏گويند: هر نبىّ وسيله و شرفى دارد و در روز عاشورا، اين شرف زياد مى‏شود مانند خاموش كردن آتش نمرود براى ابراهيم، قرار گرفتن سفينه نوح به كوه جودى، غرق ساختن فرعون در دريا و نجات حضرت موسى از دست فرعون، نجات حضرت عيسى از دست يهوديان.
شيخ عباس قمى در ادامه مى‏گويد: شيخ صدوق از ميثم تمار نقل كرده كه ميثم تمّار گفت: اين امت پيامبر، فرزند پيغمبر خود را مى‏كشند و روز عاشورا را كه فرزند پيغمبر را كشته ‏اند، روز مبارك قرار مى‏دهند و اين كار شدنى است و خواهد شد. راوى مى‏گويد: به ميثم گفتم: چگونه آن روز را روز مبارك قرار مى‏دهند؟ گفت: آنان در فضيلت آن حديث وضع مى‏كنند و مى‏گويند: روز عاشورا روزى است كه خداوند توبه آدم را پذيرفته است با اينكه توبه آدم در ذى حجه پذيرفته شده است، آنان مى‏گويند: در عاشورا، يونس از شكم ماهى نجات يافته است، در حالى كه در ذى قعده از شكم ماهى نجات يافته است، مى‏گويند: روز عاشورا روزى است كه سفينه نوح در كوه جودى قرار گرفت در حالى كه روز هيجدهم ذى حجه در كوه قرار گرفت و آنان مى‏گويند: روز عاشورا دريا براى موسى شكافته شد در حالى كه در ربيع الاول شكافته شده بود، (مفاتيح الجنان، ص 476، اعمال روز عاشورا، چاپ اول، انتشارات فاطمه زهرا).

منبع: پرسمان دانشجویی

.