تمامي شهيدان كربلا، به جز حضرت ابوالفضل، حربن يزيد رياحي و حبيب بن مظاهر، در نزديكي قبر حضرت امام حسين ( عليه السلام ) به خاك سپرده شده اند و قبرهاي آنان در سمت جنوب شرقي ضريح امام حسين ( عليه السلام )، به فاصله چند متري آن قرار دارد. اكنون اين قبرها، كه در داخل يك اتاقك دوازده متري و حاوي صندوق خاتم است، پنجره اي از نقره به طول پنج متر دارد و آرامگاه را مشخص مي كند. بر بالاي اين پنجره، اسامي حدود 120 تن از شهيدان كربلا، همراه با زيارت نامه مخصوص بر روي كتيبه اي از كاشي هاي آبي نقش بسته است. قبل از توسعه جديد حرم، يعني تا 1213 ق، اين قبرها بقعه اي جداگانه داشت و از حرم امام حسين ( عليه السلام ) مستقل و مجزا بود به گونه اي كه طواف پيرامون آن ميسر بود. سخن ابو حمزه ثمالي اين مطلب را تأييد مي كند: « سپس از حرم مطهر خارج شو و در مقابل قبور شهدا بايست ». كساني كه قبل از توسعه آن را ديده اند توصيف شان به همين گونه است. در 1213 ق، عمليات توسعه جديد آغاز شد و به دليل زياد بودن زائران و تنگيِ مكان زيارت، سيد علي طباطبايي و آيت الله شهرستاني براي تأمين رفاه زائران ديوار آن بقعه را برداشتند و راهروي درِ ورودي رواق جنوبي به مزار شهيدان را بستند و در قسمت شمالي آن، ضريحي از چوب ساج قرار دادند سپس ديوار حائل را برداشتند و آن را به حرم متصل كردند. با اين كار امكان طواف پيرامون مزار شهيدان از بين رفت اما فضاي زيارتي مناسبي ايجاد شد. در 1230 ق از سوي ملا محمد صالح برغاني ضريحي از برنج با كتيبه نقره اي حاوي شعرهاي محتشم كاشاني بر آرامگاه شهيدان نصب شد و صندوقي از خاتم نيز در داخل آن قرار گرفت. در اوايل قرن چهاردهم، انيس الدوله، همسر ناصرالدين شاه، ضريح نقره اي به طول حدود 80/4 در پنج شبكه و ارتفاع 70/1 براي آرامگاه شهيدان تقديم كرد. اين ضريح به جاي ضريح قبلي نصب شد و هم اكنون نيز در همان مكان باقي است. در 1361 ق صندوق خاتم كاري اين آرامگاه به كوشش محمد صنيع خاتم شيرازي تعمير شد و ديوارهاي مجاور ضريح را هنرمندان تواناي ايراني آينه كاري كردند.

منبع‌: عتبات عاليات عراق، دكتر اصغر قائدان