اندیمشک خوزستان ايران |
|
شهر انديمشك در 150 كيلومتري شمالشرقي اهواز و در مسير راه تهران- اهواز و همچنين در مسير راهآهن جنوب(تهران- خرمشهر) و در بخش جلگهاي و هموار استان خوزستان قرار دارد. انديمشك يا اندامِش نام كهن شهر دزفول و پل بزرگ مجاور آن نيز بوده، كه در کنار شهر"لور"و"جندي شاپور" قرار داشته است. همچنين دژي استوار در اين نواحى با نام "اندمشن"(گيلگرد) برپا بوده كه به"انوشبرد"شهرت داشته است. برخى مآخذ كهن، نام آن دژ را"اَنوش"به معناي فراموش شده آوردهاند و اين نامگذاري بدان سبب بوده كه بر زبان آوردن نام زندانيان آن و حتى نام دژ ممنوع بوده است. صالحخانمکری، حاکم شوشتر و دزفول، در 1220ق چند بنا از جمله دژی در نزديكى شهر كهن لور(تقريباً 18كيلومتري شمالغربی دزفول) برای سکونت خویش ساخت که به قلعهصالح یا قلعهلور معروف شد و به انضمام حومة آن، صالحآباد ناميده شد. روستاي صالحآباد در نتيجة اسكان برخى عشاير به تدريج شكل گرفت و در 1314ش انديمشك ناميده شد. انديمشك به سبب ايجاد خطآهن در 1306ش و افتتاح آن در 1317ش توسعه یافت و به موجب معاهدهاي در جنگ جهانى دوم، به محلی براي انتقال نفت به روسيه تبدیل شد. انديمشك در1335ش به عنوان مركز بخش انديمشك و در1359ش به عنوان مركز شهرستان انديمشك انتخاب شد. اين شهر پس از انقلاباسلامي، چندين بار صحنة تظاهرات گروههاي ضدانقلاب بود، تا جایيكه نيروهاي ضدانقلاب در ارديبهشت1359 درصدد آسيب رساندن به واگنهاي راهآهن انديمشك- اهواز بودند که با رشادت نهادهاي انقلابي ناکام ماند. اين شهر که از ابتدای جنگ ميزبان رزمندگان براي حضور درمناطق عملياتي بود، 18مسجد و سه حسينيه داشت كه از مراكز حمايتي جنگ و محل اعزام نيرو به جبهه بوده است. در هفته اول جنگ و با توقف پیشروی ارتش عراق در غرب رودخانه کرخه و پلنادری، این شهر و جاده اندیمشک- اهواز در تیررس حملات توپخانهای و موشکی عراق قرارگرفت. معراج شهدای اندیمشک در طول جنگ و خصوصاً در عملیات فتحالمبین بسیار فعال بود و بیمارستان شهید کلانتری که از سال1360 به بهداری سپاه پاسداران تحویل داده شده بود تا پایان جنگ به مداوای مجروحین جبهه شمالی خوزستان میپرداخت. ایستگاه راهآهن اندیمشک که در جنوبغربی شهر قرار دارد نیز در طول جنگ بارها مورد حملات هوايي دشمن قرار گرفت كه آثار واگنهاي منهدم شده آن همچنان در اين ايستگاه موجود است. سهراهي دهلران در 15کیلومتری جنوبغربی اندیمشک که جاده دهلران- دزفول از آن منشعب میشود، تقاطع منطقة عملياتي فتحالمبين، محرم، والفجرمقدماتي و والفجر1 یکی از نقاط مهم دسترسی به شمالغربی خوزستان است. در طی حملات موشكي و هوايي دشمن در1362ش بيش از680 نفر از اهالي این شهر شهيد و مجروح شدند و خسارات فراوانی به واحدهاي مسكوني، تجاري، مسجد و مدارس شهر وارد شد به نحوی که در سنگينترين این حملات در اسفندماه 1362ش 124نفر به شهادت رسيده و به 400واحد مسكوني خساراتي وارد شد. طولانیترین بمباران تاریخ ایران نیز در ۴آذرماه 13۶۵در این منطقه صورت گرفت و شهر اندیمشک، ایستگاه راهآهن و حومه آن به مدت یک ساعت و ۴۵ دقیقه توسط ۵۴فروند از هواپیمای دشمن بمباران شد و بیش از ۳۰۰ نفر از شهروندان و مسافران شهید و حدود ۷۰۰ نفر مجروح شدند. رزمندگان این شهرستان هیچگاه اجازه ندادند که دشمن از پل نادری پیشتر بیاید. اکنون در جنوبشرقی شهر اندیمشک و نزدیک میدان بسیج این شهر 5 شهید گمنام به خاک سپرده شدهاند تا یادگاری از دوران مقاومت در این شهر باشند.
منبع: اطلس جغرافياي حماسه 1