آمار و اسامی اسرا و بازماندگان عاشورا

چاپ

درباره اسرا و بازماندگان عاشورا، آمار متفاوتی در منابع آمده است. در متن زیر آمار مردان و زنان به صورت جداگانه بیان می شود.
ابن سعد، آمار بازماندگان عاشورا اعم از کوچک و بزرگ را ۵ نفر و دینوری ۴ نفر نوشته است که ۲ نفر آنان از بنی هاشم بودند. ابن قتیبه و ابن عبد ربه از قول محمد بن حسین(علیه السلام)نقل می کنند که ما اسرا ۱۲ نفر بودیم. اما قاضی نعمان مغربی، ۱۴ نفر نوشته است که ۴ نفر از آنان زن بوده اند.
در این جا آمار مردان و زنان را جداگانه می آوریم:
الف) مردان
جست‌وجو و بررسی منابع کهن حاکی از آن است که بازماندگان مرد از حادثه کربلا افراد ذیل بوده اند:
۱ـ امام سجاد(علیه السلام)، ۲ـ حضرت باقر(علیه السلام)، ۳ـ عمر بن حسین(علیه السلام)، ۴ـ محمد بن حسین بن علی(علیهما السلام)، ۵ـ زید بن حسن،۶ـ عمرو بن حسن،۷ـ محمد بن عمرو بن حسن،۸ و ۹ـ دو فرزند جعفر،۱۰ـ عبدالله بن عباس بن علی(علیهما السلام)، ۱۱ـ قاسم بن عبدالله بن جعفر،۱۲ـ قاسم بن محمد بن جعفر،۱۳ـ محمد بن عقیل اصغر،۱۴ـ عقبة بن سمعان، غلام رَباب،۱۵ـ غلام عبدالرحمن بن عبد ربّه انصاری،۱۶ـ مسلم بن رباح غلام امیرالمؤمنین(علیه السلام) و ۱۷ـ علی بن عثمان مغربی.
ب) زنان
ابن سعد تعداد زنان اهل بیت را که اسیر شدند ۶ نفر، قاضی نعمان مغربی ۴ نفر و ابوالفرج اصفهانی ۳ نفر دانسته است. نام این زنان عبارت است از:
۱ ـ زینب،۲ ـ فاطمه،۳ ـ ام کلثوم،۴ ـ امّ حسن (دختران امیرالمؤمنین); ۵ ـ فاطمه،۶ ـ سکینه،۷ ـ فاطمه صغری (دختران حسین بن علی); ۸ـ رَباب (همسر امام و مادر سکینه و عبدالله رضیع) و ۹ـ امّ محمد (دختر امام حسن بن علی و همسر امام سجاد).
۱۹ـ زنانی که به گونه ای با نهضت امام(علیه السلام) همکاری داشتند، اینان ۴ زن بودند: ۱ـ ماریه (دختر سعد یا منقذ عبدیه که منزلش محل تجمع گروهی از شیعیان بصره بود)، ۲ـ طوعه (کنیز اشعث بن قیس که مسلم را زمانی که در کوچه های کوفه تنها مانده بود، به خانه اش پناه داد)، ۳ـ دیلم یا دلهم (همسر زهیر بن قین که همسر خود را تشویق به پیوستن به سپاه امام حسین(علیه السلام) کرد) و ۴ـ زنی از کوفیان که لباس و مقنعه برای اسرای اهل بیت فراهم کرد.

دوشنبه 91/8/6

منبع  : الف