شهر نجف چندين مسجد را در خود جا داده است. ساختمان برخي از آن ها قديمي بوده و از اهميت خاصي برخوردار است از جمله:
1 ـ مسجد شيخ طوسي
اين مسجد ابتدا منزل مسكوني ابو جعفر محمد بن حسن طوسي(460 ق) بود. او وصيت كرد كه پس از مرگش او را در آن جا به خاك بسپارند و محل آن را به مسجد تبديل كنند. اين مسجد، كه امروزه در نجف مشهور و معروف است، در محله « المشراق » شمال صحن قرار دارد.1
2 ـ مسجد هندي
از بزرگ ترين مسجدهاي نجف است كه نمازگزاران بسيار زيادي دارد. مسجد هندي در 1323 ق تجديد بنا شد و بناي بسيار محكم و استوار دارد. هر ساله مراسم عزاداري هاي محرم در آن برپا مي شود. علامه سيد محسن حكيم در عصر حاضر ساختمان آن را توسعه داده است.2
3 ـ مسجد شيخ مرتضي انصاري
در محله « حويش » قرار دارد و با مساعدت و نظارت شيخ مرتضي انصاري ساخته شده است. بزرگان و عالمان حوزه علميه نجف برخي از كلاس هاي درس خود را در اين مسجد برگزار مي كنند. سيد محمد كاظم يزدي، از عالمان عصر قاجار، و امام خميني (رحمه الله) از جمله كساني بودند كه در مسجد شيخ مرتضي تدريس مي كرده اند.3
4 ـ مسجد شيخ طريحي
اين مسجد به محقق كركي، از عالمان عصر صفوي، منسوب است كه در 1376ق تعمير و بازسازي شد.
5 ـ مسجد عمران بن شاهين
از قديم ترين مسجدهاي نجف است و به عمران بن شاهين، از حاكمان عصر آل بويه در قرن چهارم، منسوب است. اين مسجد در ورودي صحن، از سمت باب طوسي، قرار دارد.4
6 ـ مسجد الخضراء
در شرق صحن واقع است و تا چندي پيش حوزه درس و بحث آيت الله خويي بود. اين مسجد سابقه طولاني دارد و به علي بن مظفر منسوب است.5 در سال 1380ق توسط حاج شيخ احمد انصاري قمي بازسازي شد.
ديگر مسجدهاي معروف نجف عبارت است:
7 ـ مسجد آل كاشف الغطاء
8ـ مسجد صاحب جواهر
9 ـ مسجد الرأس
10 ـ مسجد حيدري.6
پي نوشت ها:
1. جعفر خليلي، همان، 67 ـ 68 ؛ دايرة المعارف تشيع، 1/102.
2. بابايي، همان، 157 ـ 158 ؛ جعفر الخليلي، موسوعة العتبات، 7/109.
3. بابايي، همان، 157 ؛ جعفر الخليلي، همان، 7/109.
4. جعفر الخليلي، همان، 7/108.
5. همان جا.
6. همان، 158.
منبع: عتبات عاليات عراق؛ دكتر اصغر قائدان