محمدمهدي فرزند سيد مرتضي طباطبايي، در شوال 1155 در شهر مقدس کربلا متولد شد. شبي که سيد ديده به جهان گشود، پدرش در خواب ديد که امام رضا(عليه السلام) به محمدبن اسماعيل بن ربيع از اصحاب امام کاظم و امام رضا و امام جواد(عليهم السلام) دستور داد شمعي بر فراز بام خانه سيد مرتضي برافروزد. وقتي آن را روشن ساخت نوري از آن شمع به آسمان بالا رفت که نهايت نداشت.
محمدمهدي، علوم مقدماتي حوزه را نزد پدرش فراگرفت و پس از تکميل دروس مقدماتي و سطح، از محضر بزرگاني چون: وحيد بهبهاني، شيخ يوسف بحراني و... استفاده کرد و موفق به کسب اجتهاد در سنين جواني گرديد. وي در سال 1186 به مشهد مقدس هجرت و هفت سال از عمرش را در کنار بارگاه منوّر امام رضا(عليه السلام) سپري کرد و در اين مدت در درس ميرزا مهدي اصفهاني خراساني شرکت جست. همچنين در سال 1193 به حجاز سفر کرد و دو سال در مکه به درس و بحث اشتغال داشت. از آثار حضور علامه بحرالعلوم، شرکت طلاب اهل سنت در درس او بود که بر اثر همين روشنگريها، امام جمعه شهر مکه در سن هشتاد سالگي شيعه شد.
علاّمه در طول حيات علمي خود، شاگردان زيادي را تربيت کرد؛ از جمله: شيخ جعفر کاشف الغطا، ملاّ احمد نراقي، حجة الاسلام سيد محمد باقر شفتي و...
علامه بحرالعلوم خدمات اجتماعي ارزنده اي نيز انجام داد که به برخي از آنها اشاره مي کنيم:
1. تعيين جايگاه مرقد هود و صالح در قبرستان وادي السلام.
2. بناي مقام حضرت مهدي در صحن مسجد سهله.
3. تعمير مسجد شيخ طوسي.
4. تأسيس کتابخانه خطي بحرالعلوم.
5. اضافه کردن اراضي به حرم مطهر امام علي(عليه السلام) و...
سرانجام علامه بحرالعلوم در 24 ذي حجه 1212 به ديار باقي شتافت. پيکر پاکش را پس از تشييع در کنار قبر شيخ طوسي به خاک سپردند.

منبع: ره توشه عتبات عاليات؛ جمعي از نويسندگان