24 ذیحجه است، مسیحیان نجران آمده اند تا حقانیت خویش را ثابت کنند، اما به محض مشاهده پیامبر اسلام(ص) که با خود دختر و همسرش را به همراه دو فرزند کودکش آورده بود، لرزه بر اندامشان افتاده و ...
در سال نهم هجرت، حضرت محمد(ص) توسط نماينده خود، ساکنين نجران را به آيين اسلام دعوت فرمود.گروه بسياري مسلمان شدند، ولي عده‏ اي نيز در دين خود باقي ماندند.

به دنبال آن، حضرت رسول(ص) نامه ‏اي خطاب به بزرگان نصاراي نجران نوشت. مسيحيان پس از رسيدن نامه پيامبر به هراس افتاده و بعد از مشورت با چهارده نفراز بزرگان و به سرپرستي سه تن از آنان به مدينه آمدند . پس از ورود به شهر مدينه ، مستقيماً در مسجد، به محضر پيامبر اکرم (ص)آمده و گفتند: شما چه ادعائي داريد؟
پيامبر اکرم(ص) فرمود: من مردم را به آئين توحيد و خداپرستي دعوت مي‏کنم و مي‏خواهم که شهادت بدهند خدائي جز خداي يگانه وجود ندارد و من پيامبر خدا هستم .
دين اسلام مي گويد : عيسي بن مريم(ص) بنده و مخلوق خداوند است. غذا مي‏خورد ، آب مي‏نوشد ، سخن مي‏گويد و ....... پيامبر (ص) آنان را به اسلام دعوت کرد و آنها براي رهايي خويش تظاهر به اسلام کرده و گفتند:
" ما مسلمان شديم " پيامبر فرمود: دروغ مي‏گوييد و علاقه شما به صليب عيسي(ع)، شراب خواري و خوردن گوشت‏ خوک مانع مي‏شود که قلباً دين حق را بپذيريد!
در اين هنگام ، آيه مباهله بر پيامبر نازل شد که "فَمَنْ حَاجَّک فِيهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمْ وَ نِساءَنَا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنفُسنَا وَ أَنفُسکُمْ ثُمَّ نَبْتهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَت اللَّهِ عَلي الْکاذِبِين"
"هرگاه بعد از دانشي که (درباره مسيح) به تو رسيده، کساني با تو به مجادله و ستيز برخيزند، بگو بياييد ما فرزندان خود را دعوت کنيم، شما هم فرزندان خود را، ما زنان خويش را دعوت نمائيم، شما هم زنان خود را، ما از جانهاي خود دعوت مي‏کنيم شما هم از جانهاي خود؛ آنگاه مباهله کنيم و لعنت‏ خدا را بر دروغگويان قرار دهيم."
نصاراي نجران بعد از شنيدن اين آيه ، گفتند: اين کار منصفانه است ، وقت مباهله را مشخص کرده و براي کسب آمادگي به منازلشان رفتند .مسيحيان نجران جلسه اي تشکيل دادند و بزرگ آنان به سايرين گفت: اگر محمد، فردا با عده ‏اي از ياران و اصحابش براي مباهله آمد، ما هم با او مباهله مي‏کنيم و او قطعاً پيامبر خدا نيست ، اما اگر با خاندانش براي مباهله حضور يافت، ما نبايد مباهله کنيم ، زيرا اگر او خاندان نزديکش را براي اين کار انتخاب کند و حاضر شود آنها را فدا نمايد، حتماً او پيامبر و در ادعايش راستگو است .
صبح روز بعد، نصاراي نجران با حضور در مکان از پيش تعيين شده ، منتظر ورود پيامبراکرم (ص) شدند ناگهان مشاهده کردند که حضرت رسول اکرم(ص) در حالي که کودکي را در آغوش گرفته و دست کودکي ديگر را در دست دارد و زن و مردي پشت ‏سر او قدم برمي‏دارند ، با شکوه و جلال معنوي خاصي به پيش مي ‏آيند .پيامبر به همراهانش توصيه فرمود که من هرگاه نفرين کردم، آمين بگوييد.
علماء نجران از انصار و مهاجريني که براي تماشاي مباهله آمده بودند ، پرسيدند : اينها چه نسبتي با محمد دارند؟ آنان پاسخ دادند: آن مرد علي بن ابي طالب ، داماد اوست و آن زن فاطمه، دخترش و آن دو کودک حسن و حسين، فرزندان فاطمه و علي هستند.
علماءنصارا با ديدن اين منظره خود را باخته و نگران شدند؛ به طوري که رئيس آنان گفت: " من عذاب را در چند قدمي خود احساس مي‏کنم، زيرا او به هدف و عقيده خود ايمان راسخ دارد، هيچ گاه فردي که در کار خود ترديد داشته باشد، عزيزان و خانواده خود را در معرض عذاب قرار نمي‏دهد .
اگر با اين وضع دست ‏به نفرين برداريم، تمام ما نابود خواهيم شد و تا روز قيامت‏ يک نفر نصراني روي زمين باقي نخواهد ماند."
سپس عاجزانه گفتند:اي ابوالقاسم! ما مباهله نمي ‏کنيم  تو دين خود را داشته باش و اجازه بده ما هم به دين خود باقي بمانيم.
پيامبر(ص)فرمود: نه . اگر حاضر به مباهله نيستيد، مسلمان شويد. اسقف آنان گفت: نه !
مسلمان نمي ‏شويم و چون توانائي جنگ نداريم، مانند ساير اهل کتاب جزيه مي ‏دهيم . پيامبر (ص)پذيرفت و با آنان مصالحه نمود.
دستاوردهاي مباهله
1.اثبات امامت
نزول آيه مباهله، واضح ترين دليل بر فضيلت و حقانيت باور شيعه در موردجايگاه امامت بعد از رحلت پيامبر اکرم (ص)مي باشد . در اين آيه ، وجود مقدس حضرت علي(ص) به منزله جان پيامبر شناخته شده است و اين واقعيت انکار ناپذيرکه ازديد تمام دانشمندان شيعه و سني جاي ترديد و شبهه در آن وجود ندارد اثبات مي کند که دومين شخص در جهان هستي ، علي(ع) است که شايستگي جانشيني حضرت محمد (ص)را دارد .
شيخ مفيد مي فرمايد: خداي متعال در آيه مباهله حکم نموده است که علي(ع)جان رسول خدا (ص)مي باشد و از اين حکم معلوم مي شود که اميرمؤمنان علي(ع) به بالاترين درجه فضيلت و برتري نائل شده است و با پيامبر (ص)در کمال وعصمت ازگناهان،مشترک است ."
آيه مباهله که علي در آن نفس رسول خدا معرفي شده است، به وضوح اثبات مي کنند که علي (ع)نسخه انسان کامل که پس از وجود نازنين حضرت محمد (ص)نظير او به عرصه هستي گام نگذاشته است تجلي گاه همه امتيازات والاي پيشوايان معصوم عليه السلام مي باشد ."
رسول گرامي اسلام در آن روز و هنگام مباهله با نصاراي نجران با اشاره به علي(ع) فرمود: " اللهم هذا نفسي وهو عندي عدل نفسي. پروردگارا اين [علي] جان من است و او در نزد من معادل نفس من است ."
به همين دليل اميرمؤمنان علي(ع)در اوج مظلوميت خويش در ماجراي شوراي خلافت، خطاب به اهل شورا با آيه مباهله احتجاج نمود . ابن حجر هيثمي از محدثان اهل سنت ،کلام علي (ع)خطاب به اهل شورا را چنين نقل مي کند: شما را به خدا قسم مي دهم، آيا به غير از من در ميان شما کسي هست که خداوند او را جان پيامبر و فرزندانش را فرزندان پيامبر و زنانش را زنان پيامبر قرار داده باشد؟!» همه يکصدا گفتند: نه; به غير از تو چنين فردي را سراغ نداريم .
2.عظمت اسلام
ماجراي مباهله موجب شد تا عظمت اسلام بر تمام مردم اثبات شده و صداقت گفتار پيامبر(ص)بيش از گذشته بر همگان آشکار گردد . اين واقعه يکي از دلايل نبوت آن حضرت به شمار مي آيد . بي شک مباهله، در تقويت ايمان مسلمانان و تضعيف روحيه منافقان تاثيري بسزا داشته است.
3.فضيلت اهل بيت عليهم السلام
شيخ مفيد ميگويد: مباهله فضيلتي استثنائي براي اهل بيت عليهم السلام مي باشد که هيچ کس از امت اسلام در اين فضيلت با آنان شريک نيست و همانند آنان نمي تواند باشد ."
4.ذلت دشمنان اسلام
مباهله نشان داد که هر که ، به هر عنوان با دين اسلام مخالفت نمايد، دچار شکست و ذلت ابدي خواهد شد، که وعده الهي حق است و پيروزي حق بر باطل از سنت هاي تغييرناپذير اوست . نصاراي نجران از عظمت معنوي پيامبر(ص)دچار هراس شده ، بدون لحظه اي درنگ از مباهله دست کشيده و در کوتاه ترين مدت به خواسته هاي پيامبر(ص)تن دادند .
منابع: ارشاد شیخ مفید -روضه الواعظين-تفسير امام عسکري- الصوائق المحرقه-مناقب آل ابي طالب-تفسير کشاف

دوشنبه 90/8/30